Znajdź zawartość

Formację 1-4-1-2-2-1 (w grze 4-3-3 DP) polecam wszystkim początkującym. Stosunkowo trudno popełnić tu rażące błędy, bo oferuje dobrą równowagę pomiędzy liniami oraz umiarkowane rozłożenie akcentów we wszystkich strefach. Z kolei bardziej zaawansowanym taktykom daje największe możliwości wyboru ról na wszystkich pozycjach spośród znanych mi formacji. Mniej predestynowana do gry środkiem oraz wariantów defensywnych. Kluczowe pozycje dla obrony to trójka środkowych pomocników, przy czym zachowanie defensywnego pomocnika determinuje role dla pozostałych dwóch. Warianty z ryglem defensywy na tej pozycji są dość trudne w ustawieniu ofensywy, bo tworzą zbyt duże luki między formacjami. Brak ofensywnego pomocnika należy rekompensować albo wysoko operującym jednym ze środkowych pomocników, albo schodzącym do środka skrzydłowym (jednym lub obydwoma). W innych przypadkach strefa przedpola rywali będzie niewykorzystana. Granicznym wariantem jest cofający się napastnik we współpracy z pomocnikiem długodystansowcem, ale pierwszy operuje zbyt często na skrzydłach, a drugi niemal wcale, więc sąsiadujące role należy wybierać ostrożnie. Innych sztywnych zależności, których nie można by rekompensować, nie zauważono. Pierwszy przykład to ofensywny i szeroki wariant oferujący dużą wymienność pozycji oraz agresywną grę kosztem inicjatywy, a także możliwość płynnego przechodzenia od mentalności ostrożnej, aż do ofensywnej w zależności od rozwoju sytuacji. Domyślny ostrożny wariant domowy. WADY: w konfrontacji z silniejszymi (z założenia ofensywnie grającymi) rywalami pozostawia zbyt wiele przestrzeni na przedpolu, słaba asekuracja na skrzydłach. Przykład drugi to agresywny i ofensywny wariant koncentrujący się na rozgrywaniu piłki i atakowaniu środkiem boiska. Skuteczny przeciwko zespołom dominującym w środku pola (wszelkie odmiany z wahadłowymi). Nie dominuje posiadania, ale silny pressing zamyka przedpole wyrzucając rywali na boki. WADY: prawe skrzydło lepiej broni, a gorzej atakuje, lewe odwrotnie oraz zbyt głębokie pozycje wyjściowe po odzyskaniu piłki. Przykład trzeci to umiarkowany wariant defensywny z naciskiem na posiadanie piłki oraz szybkie ataki skrzydłami. Szczególną krzywdę robi bardzo ofensywnie nastawionym rywalom. Rywal zmuszany jest do wystawienia trzech środkowych pomocników (inaczej straci środek pola i... xG). Domyślny wariant wyjazdowy. WADY: wymaga dobrych atrybutów technicznych obrońców, wobec defensywnym taktykom praktycznie bezużyteczny.

Witam wszystkich zgromadzonych. Poniższy post będzie dotyczył tego, jak zbudować efektywną taktykę jak najmniejszym nakładem sił. W styczniu 2022 roku objąłem stery Wisły Płock znajdującej się w strefie spadkowej polskiej Ekstraklasy. Mając do dyspozycji niewielki budżet transferowy, postanowiłem że będę próbował uratować byt ligowy piłkarzami znajdującymi się już w kadrze klubu. Pierwszą rzeczą po skompletowaniu sztabu szkoleniowego (temat na inną rozmowę), było uszeregowanie zawodników według skali ich umiejętności w ocenie mojego asystenta. Zanim wszedłem w profile zawodników, żeby szczegółowo zapoznać się z ich atrybutami, miałem już jakiś ogólny pogląd na to na których z nich mogę liczyć. Najlepszym piłkarzem w klubie był Angel Garcia - lewy obrońca, który bardzo dobrze odnajduje się również w rozegraniu piłki (atrybuty passing, technique, composure, decisions, flair). Mając już tę wiedzę podjąłem pierwszą decyzję - chciałem żeby nie był on tylko lewym obrońcą poruszającym się na bokach boiska, a zaangażowanym w rozegranie piłki wszechstronnym zawodnikiem. Jaka rola spełniałaby moje oczekiwania? Perfecto. Wiedząc już, że Garcia będzie odwróconym bocznym obrońcą, mogłem zacząć układać taktyczne puzzle. Skoro będzie on schodził do środka boiska, jaką rolę mógłbym powierzyć zawodnikowi znajdującemu się przed nim? Najlogiczniej byłoby wybrać kogoś, kto gra szeroko i swoim zachowaniem absorbuje zawodników przeciwnika ułatwiając znalezienie miejsca na boisku Garcii. Zanim znalazłem odpowiednią rolę dla zawodnika przed moim lewym obrońcą, podjąłem jeszcze jedną decyzję - z racji tego, że moja Wisła znajdowała się w strefie spadkowej, musiałem zachować wszelkie możliwe środki bezpieczeństwa i nie chciałem grać ryzykowną formacją. Stwierdziłem więc, że czegokolwiek nie wymyślę, powinniśmy zachowywać bezpieczne odległości między strefami tak żeby utrudnić przeciwnikom znalezienie wolnej przestrzeni. Wobec powyższego, miałem do wyboru tak naprawdę dwie opcje - boczny pomocnik lub skrzydłowy. Klikając na rolę skrzydłowego pojawiają się nam następujące polecenia indywidualne: Czy nie wygląda to tak, jak chciałbym żeby mój zawodnik grał? Dla mnie idealnie. Okej, skoro lewa strona wyglądała już następująco (olejcie na razie ich nastawienie): Kolejne decyzje zaczęły narzucać się same. To znaczy, skoro lewy obrońca ma być zaangażowany w grę ofensywną, a zawodnik przed nim ma nam "zapewniać szerokość" i angażować defensywnych zawodników, potrzebujemy kogoś kto zapewni nam ochronę i pozwoli na bezpieczne "podróżowanie" tych zawodników do stref obronnych rywala. Mógłby to być np. defensywny pomocnik, ALE wróćmy do tego co pisałem o kompaktowej formacji. Chcę żeby zawodnicy grali blisko siebie, a "dwie linie czwórek" (pomoc + obrona) to podobno najlepsze możliwe ustawienie defensywne w sporcie zwanym piłką nożną. Dodatkowo skoro wybrałem już skrzydłowego, którego zadaniem jest minięcie obrońcy rywala i dośrodkowanie w pole karne, wypadałoby mieć kogoś okupującego ten właśnie sektor na boisku. CHWILA, czy właśnie przypadkowo nie wybrałem roli dla napastnika?! Wrócimy do tego za moment. Dwie linie czwórek Potrzeba zapewnienia ochrony dwóm ofensywnym zawodnikom Statyczny zawodnik trzymający się swojej strefy Wybór mógł być tylko jeden: Okej, wróćmy do tego co pisałem o napastniku. Tak jak wspominałem, skoro mamy już skrzydłowego dośrodkowującego w pole karne, potrzebujemy kogoś kto REGULARNIE przebywa w jego środku. Wyklucza to nam wszystkie kreatywne role napastników (cofnięty napastnik, trequartista, kompletny napastnik, fałszywa 9), co oznacza że do wyboru zostają zaledwie cztery: lis pola karnego, wysunięty napastnik, nękający napastnik i odgrywający. Wybór tym razem podyktowany został indywidualnymi cechami, bowiem jedynym napastnikiem jakiego miałem w klubie był Cilian Sheridan, nie cechujący się ani dobrym dryblingiem ani zmysłem Gary'ego Linekera. Nie chciałem grać na odgrywającego, bo jest on magnesem na piłkę, co oznacza że gdy nasi zawodnicy nie będą mieli co z nią zrobić, kopać będą ją w jego kierunku, a to powoduje powstanie kolejnych fragmentów naszej taktycznej układanki. W imię filozofii keep it simple, wybór padł na: Okej, poprzednio nie powiedziałem wszystkiego. Skoro mamy skrzydłowego, który dośrodkowuje i agresywnego napastnika królującego w polu karnym, przydałoby mu się również wsparcie ze strefy środkowej. Skoro jego zadaniem jest okupowanie obrońców i trzymanie ich w polu karnym, przed nim pojawia się nam przestrzeń do zagospodarowania. Może pamiętacie, ale jednym z rozwiązań, które rozważałem był defensywny pomocnik, jako ochroniarz moich dwóch bocznych zawodników. Czy mogłem na niego postawić? Oczywiście, że mogłem. Jednak niczym wytrawny radziecki szachista, pomyślałem o trzy ruchy do przodu i wiedziałem już, że mój napastnik będzie potrzebował wsparcia by nie walczyć samemu z dwoma albo trzema obrońcami, a swoim działaniem spowoduje powstanie przestrzeni przed polem karnym. Co nam to mówi? Czas wybrać ofensywnego pomocnika! Rozczarowani? Nie mam wobec niego żadnych konkretnych wymagań. Pozostawiam mu wolną przestrzeń (która pojawi się w skutek wybranych przeze mnie ról zawodników) i wolną rękę. Bez zbędnych komplikacji. Uffff... zostały nam do obsadzenia 3 pozycje na boisku. Drugi środkowy pomocnik. Skoro jego partner to tzw. "tackler" trzymający pozycję, przydałoby się mieć w linii pomocy kogoś nieco bardziej ruchliwego i zaangażowanego bardziej w grę do przodu. W końcu poruszanie się na boisku powoduje tworzenie przestrzeni, chleba i soli piłki nożnej. Daj piłkarzom przestrzeń i czas do podjęcia decyzji, a ułatwisz sobie drogę do zwycięstwa (lub porażki, jeśli zapewnisz to przeciwnikowi). Zarówno zwykły środkowy pomocnik, Box to Box, mezalla lub carillero byłyby pewnie trafionymi opcjami, ale musiałem wziąć pod uwagę, że miejsce pod polem karnym okupować będzie nasz ofensywny pomocnik i często również lewy obrońca, grający przecież dość agresywnie. Wolałem więc kogoś kto oprócz poruszania się wzdłuż boiska, będzie poruszał się również wszerz. Lubię też, kiedy mój playmaker gra na najgłębszej pozycji w linii pomocy, bo powoduje to, że opcje do rozegrania piłki są z reguły przed nim, a nie za lub obok. Ruchliwy playmaker? Ponownie wybór nasunął się sam: Nie pisałem do tej pory o obrońcach i bramkarzu. Dlaczego, zapytacie? Ano dlatego, że nie ma o czym pisać, bo nie chce od nich niczego poza bronieniem. Jesteśmy już blisko! W tej chwili cała nasza taktyka wygląda następująco: Pozostały do obsadzenia dwie pozycje - prawy skrzydłowy oraz prawy obrońca. Opcji oczywiście miałem sporo, ale postawiłem ponownie na najprostsze rozwiązanie. Skoro po lewej stronie do środka ścina obrońca, a skrzydłowy gra szeroko, dla zróżnicowania (musi się tu pojawić nawiązanie do boksu - różnorodność ciosów to podstawa, always keep your opponent guessing!) postanowiłem na drugiej stronie boiska ten proces odwrócić. Ścinać miał agresywny skrzydłowy, a boczny obrońca grać szeroko. Mając jednak na uwadze to, że po tej stronie gra nasz playmaker, który z racji szukania gry, może być czasem spóźniony z powrotem do defensywy, nie chciałem jednak żeby boczny obrońca był bardzo ofensywny. Tym samym odnaleźliśmy ostatnie dwa elementy naszej łamigłówki. Oto nasze dzieło, gotowa taktyka Wisły Płock: Ale zaraz @lad, jak to? A polecenia? Drużynowe, indywidualne???? Już spieszę z odpowiedzią. Otóż dla mnie polecenia drużynowe służą do nadania stylu gry naszej drużynie. Czy w którymś momencie pisałem o tym, JAK chcę żeby moja drużyna grała, czy skupiłem się na indywidualnych rolach zawodników i na ich wspólnej interakcji na boisku? Skoro wiem już czego oczekuję od moich zawodników, czy potrzebuję do tego dodatkowych poleceń indywidualnych i drużynowych? Każda rola i każda mentalność drużynowa to już POLECENIA SAME W SOBIE - warto o tym pamiętać! Jakie wobec tego polecenia zastosuje dla mojej drużyny? Otóż żadne Ok, a co w takim razie z mentalnością? Tutaj kluczem jest dla mnie mentalność indywidualna zawodników. Skoro chciałem agresywnych skrzydłowych, musieli otrzymać funkcję "attacking". W pierwszym wariancie tej taktyki, chciałem pozwolić sobie na nieco większe ryzyko i zacząć od "pozytywnej" mentalności drużynowej. Co to spowodowało? Dwóch moich skrzydłowych oraz napastnik "otrzymali" w skutek mojego wyboru, bardzo ofensywną mentalność. Co to oznacza? Ano tyle, że przy każdej sytuacji będą podejmować jak najwyższe ryzyko. Będą próbować agresywnej gry do przodu, dryblować, zagrywać trudne piłki, często dośrodkowywać i szybciej pozbywać się piłki. Czy chciałem tak grać? Może. Czy miałem na pewno odpowiednio inteligentnych i technicznych piłkarzy? Może jednak nie. Wiedząc, że obie role "muszą" zostać z funkcją ataku, nie pozostało mi nic innego jak obniżyć mentalność do standardowej. Jak widzicie, spowodowało to obniżenie mentalności indywidualnej skrzydłowych. Nadal będą grać agresywnie, ale już nie tak ekstremalnie. Wymusiło to na mnie poniekąd jeszcze jedną i ostatnią decyzję taktyczną. Mentalność standardowa spowodowała, że ówcześnie ustawiony lewy obrońca z rolą wsparcia, wyglądał następująco: Pamiętacie co pisałem o tym, że plan był taki, aby brał on udział w ofensywnym rozegraniu piłki? Teraz powinien już robić to chętniej. Oto więc finalna wersja mojej taktyki: No dobra, teorią teorią, papier przyjmie wszystko. Pokaż nam panie @lad wyniki, a nie tu filozofujesz. Czy zgadniecie w którym momencie przejąłem stery? Oczywiście mógłbym jeszcze Wam pokazać jak wygląda taktyka w akcji, czyli czy piłkarze na boisku faktycznie robią to, co chciałem. Ale to już materiał na inny post i również temat nie dla każdego - większość graczy w FM gra bowiem na kluczowych fragmentach meczu i interesują ich wyniki oraz statystyki. Tak więc mój lewy obrońca bierze udział w niemal każdej akcji ofensywnej mojej drużyny, a Cilian Sheridan strzela gola w praktycznie każdym meczu. See ya.

Aston Villa, czyli drużyna która wygrała ligę w październiku i jest lepsza od Liverpoolu (fakt, nie opinia), a jeszcze rok temu prawie spadła z ligi. Faktycznie ciekawa ekipa czy Jack Grealish, Emi Martinez i 9 koszulek? Postanowiłem się przyjrzeć grze Aston Villi, spróbować ich odtworzyć na szybko i trochę pograć. A więc, nie przedłużając... Domyślnie Aston Villa gra bardzo prostą, ale skuteczną piłkę. Oczywisty jest nacisk na Grealisha, ale nie jest on jedynym zawodnikiem, który ciągnie Villans do przodu. Po kolei najpierw Polecenia Drużynowe. Mentalność ustawiona na Balanced bo Villa to nie jest ekipa, która specjalnie ryzykuje czy szarżuje na rywali. To raczej mocno zorganizowana drużyna, która stara się zdobyć bramki polegając na wypracowanych scenariuszach i talencie poszczególnych graczy. Czasami zmieniam na positive, jest też druga, odważniejsza formacja, w które zaczynam od Positive. Podania na Slightly more Direct. Villa ma paru szybkich zawodników (boki obrony, atak) którzy nieźle poruszają się bez piłki i potrafią znajdywać sobie miejsce. W dodatku często gra reakcyjnie i z kontry co pasuje do takowych podań. Be More Expressive jest Jack Grealish, jest często Bertrand Traore, jest Watkins. Dean Smith oddaje trochę wolności odpowiednim zawodnikom Focus play down the left to moja próba wykorzystania Grealisha, najlepszego zawodnika Villans, który w dodatku dobrze współpracuje z Mattem Targettem, w tym sezonie świetnie grającym obrońcą. Nie chciałem dawać Jackowi roli playmakera bo chciałem żeby miał też większy udział w strzelaniu goli, stąd pozycja jaką mu wybrałem i nacisk na granie jego stroną. Counter i Counter Press jak wspominałem - Villa często gra z kontry i radzi sobie w tym bardzo dobrze. Starają się też wykorzystać swoje ustawienie w momencie straty piłki i szybko ją odebrać. Nie jest to oczywiście gegenpressing jak w przypadku Liverpoolu, ale jednak w taki sposób grają. Force opposition outside w osobach House/Konsy i Mingsa Villa dysponuje dobrymi w powietrzu obrońcami. Zorganizowana formacja pozwala na zmuszenie rywala do ataków skrzydłami i dośrodkowań co jest na rękę parze DC Lower Line of engagement takie ustawienie obniża linię nacisku ofensywy co pozwala na bardziej kompaktowe ustawienie drużyny Get Stuck in większość drużyny dobrze sobie radzi w odbiorze Tight Marking ponownie polecenie pozwalające na wykorzystanie kompaktowego ustawienia drużyny Role: Skupię się na opisie tylko paru ról, część z nich nie wymaga wyjaśnień. WB (S) - Matt Targett zdecydowanie częściej bierze udział w akcjach drużyny stąd bardziej zaawansowana rola niż w przypadku Matty'ego Casha. IW (A) - Grealish jako kreator drużyny w teorii musiałby być playmakerem. Ale jednocześnie w pozycji ML trochę za daleko go to odsuwa od bramki, a przecież często bierze udział w final third i nierzadko wykańcza akcje. Stąd pozycja quasi kreatora czyli Inverted Wingera. Dorzuciłem mu instrukcje Take more risks, a do tego focus play down the left pozwala na granie na Jacka, bez konieczności roli playmakera, która ma narzuconą, ukrytą instrukcje focus play on. DW (S) - rola wykorzystywana w trudniejszych meczach jako kontrapunkt do roli Grealisha. Wtedy na tej pozycji gra Trezeguet, który współpracuje w defensywie i często kryje pozycje B2B. W spotkaniach gdzie chcemy zagrać agresywniej wystawiam tam IW (S) w osobach Sansona, El Ghaziego czy głównie Traore. AM (S) - tu przyznam, że jeszcze eksperymentuje bo moim zdaniem Barkley najbardziej gra jak SS, który wspomaga Watkinsa, któremu najbliżej to DLF, ale że nie funkcjonowało to odpowiednio to przeszedłem na role clean slate, w której PPMy Rossa przejmują kontrolę, a pasują do pozycji (Runs through centre, shoots with power) AF (A) - Wstępnie chciałem tu grać DLF (S) gdyż moim zdaniem Watkins to gracz, który specjalizuje się w graniu w wolnych przestrzeniach i wbieganiu w nie, a także często zgrywa głową (z zaskakującą skutecznością na swoje warunki fizyczne) do kolegów. Granie DLF zaowocowało bilansem 12 spotkań, zero bramek, pięć asyst za to przestawienie na AF (A) dało 3 gole w 3 spotkaniach, więc będziemy jeszcze eksperymentować. Podobnie eksperymentuje z graniem Sansonem, który ma świetne atrybuty w FMie. Na razie francuz grał jako AM i zmiennik Grealisha, w pierwszej roli spisując się b dobrze, więc może zostanie na stałe w przypadku zakończenia wypożyczenia Rossa. Jak na razie wyniki przeszły moje najśmielsze oczekiwania: Największą wpadką była oczywiście porażka z Leicester gdzie zaorały nas piłki do Vardiego grane na dobieg i jeden rzut karny. Co ciekawe notujemy sporo rzutów karnych, aż 6 z czego wykorzystaliśmy 5, najwięcej w lidze. Większość z nich podyktowana była za faule na Grealishu. Taktyka będzie przeze mnie ewaluowana, w końcu sam menadżer Villans dopracowuje cały czas to jak jego zawodnicy grają, zwłaszcza nowy nabytek, Sanson. Druga taktyka jest w trakcie tworzenia, jest to domyślnie 4-2-3-1 i zobaczymy jak do końca sezonu będzie wyglądać Inspiracje: https://totalfootballanalysis.com/team-analysis/aston-villa-2020-21-scout-report-tactical-analysis-tactics

To moje pierwsze podejście do strikerless (gry bez klasycznego napastnika) w jakimkolwiek FM-ie, także be gentle… Taktyka oparta o formację 4-3-3 z kompaktową obroną i agresywnym atakiem. Jest autorska, ale miesza kilka moich ulubionych z różnych odtworzeń taktyk prawdziwych zespołów z FM 20, które umieszczałem w tym dziale — głównie ustawień Bodo/Glimt i Liverpoolu. Pobierz taktykę tutaj: Compact.fmf Mentalność Pisałem o tym w swoim ostatnim temacie: jeśli w zwykłym 4-3-3 gramy mentalnością positive, to w strikerless 4-3-3 powinniśmy grać attacking — inaczej gra zinterpretuje to tak, jakbyśmy normalnie grali balanced lub nawet cautious w stylu route one. Ja jednak poszedłem tu jeszcze dalej i ze względu na potrzebną mi kombinację krótkich podań i średniego tempa ustawiłem very attacking Środkowi obrońcy Odpowiedzialni za wyprowadzanie piłki, mają instrukcję "dribble more". Powinniśmy myśleć o nich jako o najgłębiej ustawionych środkowych pomocnikach, a nie tradycyjnych DC. Idealnie byłoby jeszcze, gdyby SK (A) z FM-a grał jak ter Stegen w prawdziwym futbolu, wtedy mógłby z nimi tworzyć trójkę głębokich graczy z pola. Boczni obrońcy Stoją wysoko i mają agresywną rolę CWB. Często ich zadaniem jest wyprowadzić piłkę skrzydłem na połowę rywali w stylu bocznych obrońców Liverpoolu. Dlatego też korzystamy z instrukcji "distribute to full-backs". Grają szeroko i zapewniają dośrodkowania, ale bliżej pola karnego potrafią zejść do środka. Defensywny pomocnik Nasz reżyser gry, regista. Zasada kciuka? Jeśli masz fantastycznego AMC, przesuń go na pozycję DM. Ja tak robię w każdym klubie To nie jest pivot w stylu Guardioli, grający krótkie podania i blokujący kontry staniem w ściśle określonej strefie boiska. Ten piłkarz może pojawić się wszędzie, posłać długą piłkę, dać krótkie podanie prostopadłe, samemu strzelić zarówno z dystansu jak i po rajdzie w pole karne. Środkowi pomocnicy Dwaj carrilero. W jeszcze bardziej agresywnej wersji tej taktyki miałem tu początkowo 2x MEZ, ale zdecydowałem się na bardziej konserwatywne ustawienie. Carrilero mają za zadanie dbać o tyły registy, kiedy ten zapędzi się do przodu, ale przede wszystkim łatać luki po bokach boiska. Te mogą być dwojakie. Po pierwsze, nasi boczni obrońcy będą atakowali rywali zostawiając dziury w obronie. Po drugie, o czym dopiero napiszę, nasi IF-owie mają obaj rolę (A), co powoduje, że czasem zostają zbyt wysoko, gotowi na kontrę. Dlatego, żebyśmy mogli uniknąć bycia zoverloadowanymi na skrzydle, musimy mieć tam kogoś do wsparcia. Rolę tę pełnią nasi carrileros. Shadow Stiker Pomocnik, który atakuje z głębi i wtedy wciela się w rolę napastnika. Niektórzy mogliby zapytać: czemu SS, a nie np. F9 na wyższej pozycji? Są dwa powody. Po pierwsze, obrona. SS broni jak pomocnik, a nie jak napastnik, co powoduje, że często bronimy się całą 11 — trochę jak Atletico Madryt, wszyscy są blisko siebie i wspólnie powstrzymują ataki rywali. Drugim powodem są instrukcje taktyczne roli. F9 to w FM-ie rola wymodelowana w 100% na Messim, więc, owszem, cofa on się do pomocy z napadu, ale w tejże pomocy, kiedy już otrzyma piłkę, to właściwie ma w głowie tylko drybling w stronę bramki przeciwnika. Z kolei SS (zamiast się cofać) wbiega w pole karne rywali z głębi i pakuje gola, co stanowi znaczącą różnicę. Jego gra podobna jest bardziej do IF-a niż do któregokolwiek środkowego napastnika. Dodatkowo SS często tworzy piękny diament w środku pola z resztą pomocników Skrzydłowi Kolejne źródło bramek. IF (A) mają za zadanie stać wysoko przy rozegraniu od własnej bramki, przez co rywal nie może oddelegować swoich bocznych obrońców do pressingu. Często są naszymi najwyżej ustawionymi zawodnikami. Dzięki temu nasi środkowi obrońcy mają o wiele łatwiejsze zadanie z piłką, ponieważ boczni obrońcy są wolni w swoich strefach, jeśli skrzydłowi przeciwników podejdą do pressingu. (A jeśli nie podejdą, to rozgrywający DC po prostu idzie przed siebie korzystając z instrukcji "dribble more"). Na zdjęciu taka właśnie sytuacja, moi zawodnicy na bordowo. Ciekawy trick: obaj IF-owie mają ustawione "stay wider", co na pierwszy rzut oka wydaje się sprzeczne — w końcu to schodzący napastnicy. I owszem, schodzą — ale swój bieg zaczynają z szerokich pozycji w celu wygenerowania overloadu w tej strefie (w której mogą się znaleźć również boczni obrońcy, regista, jeden z carrileros i nasz SS). Na zdjęciu overload 3 vs 2 (moi zawodnicy w czerwonych koszulkach), warto zwrócić także uwagę na overload 3 vs 1 na drugim skrzydle, potencjalnie groźny w przypadku przerzutu. Wyniki Wg mediów Granadą powinienem się bić bardziej o spadek niż o puchary. Tymczasem zdołałem wejść do LM po zajęciu 4. miejsca w lidze, dojść do finału Copa del Rey i wygrać Europa Conference League po meczu 4-3 z Marsylią. UWAGA! Nie jest to taktyka dobra w defensywie Chociaż większość sezonu grałem z 2x MEZ zamiast 2x CAR, ale dalej czasem pojawiają się szalone wyniki. Pobierz taktykę tutaj: Compact.fmf

Temat do ogólnej dyskusji na temat strikerless (grania bez klasycznego napastnika) w Football Managerze 2021. Ja zacznę pewną refleksją na temat mentalności. Mentalność a stikerless Ciekawym wnioskiem, do którego doszedłem po kilku graniach strikerless i porównywania wyników z innymi forumowiczami, jest ten, że grając strikerless gra interpretuje naszą bazową mentalność jako niższą. Wygląda na to, że FM interpretuje taktykę bez napastnika, czyli np. 4-3-3-0, jako taktykę defensywną i rezultatem jest praktyczne obniżenie przez silnik gry naszej mentalności w meczu w stosunku do tego, co grałby ten sam zespół z tą samą taktyką w formacji 4-3-3 z normalnym środkowym napastnikiem. Dlatego, jeśli w zwykłym 4-3-3 gramy mentalnością positive, to w strikerless powinniśmy grać attacking — inaczej gra zinterpretuje to tak, jakbyśmy normalnie grali balanced lub nawet cautious. Kilka dowodów w formie obrazkowej. Oto, jak grałem przed dojściem do tej refleksji. Jak widzicie, grałem mentalnością positive. Mimo posiadania poleceń typowych dla vertical tiki taki, które normalnie przy tej mentalności dawałyby mi około 55-60% posiadania piłki średnio na mecz z piłkarzami tej klasy, jakimi dysponuję, miałem średnie posiadanie na poziomie zaledwie 46%-48%, co dawało mi miejsce w drugiej dziesiątce tabeli tej statystyki w lidze. Dodatkowo gra interpretowała mój styl gry jako route one Tu zaczęły się moje podejrzenia. Kiedy przyjrzałem się też moim statystykom strzałów, to okazało się, że oddaję ich mało, po 10-15 na mecz, nawet w spotkaniach, gdzie wygrywam po 3-0. Po prostu byłem bardzo skuteczny. Inni strikerlessowcy jak np. @ajerkoniak czy @lad korzystali z mentalności attacking i grali zwykle bezpośrednią piłkę bez dbania o posiadanie — dlatego pewnie to zignorowali — a w dodatku strzelali więcej bramek ode mnie. Kiedy zmieniłem mentalność z positive na attacking, taktyka zaczęła wyglądać tak: Ważne jest to, że mentalność attacking pozwala na utrzymanie elastycznej struktury gry (team fluidity: flexible) przy mniejszej liczbie roli support. Dlatego byłem w stanie ustawić dwóch WB (A) zamiast dwóch WB (S). Gdybym chciał to zrobić na mentalności positive, miałbym team fluidity na poziomie structured jak widać poniżej. Z nową mentalnością od razu zauważyłem zmianę stylu gry i zwiększone posiadanie. 56% posiadania i 2x więcej strzałów niż przeciwnik. Dodatkowo mój profil gry od razu przeskoczył z route one na vertical tiki taka. Póki co to próba jednego meczu, ale będę to dalej nadzorował. Stąd refleksja: żeby twoje strikerless działało poprawnie, musisz być bardziej agresywny niż normalnie. Najwidoczniej brak napastnika musi zostać jakoś zrównoważony zwiększonymi mentalnościami indywidualnymi całego zespołu.

Ja wiem, że wielu czekało ale się nie doczekało! W FM20 miałem ładnie obcykane SFG, mocno auty, ale rożne dawały po 20 goli na sezon, a defensywne pozwalały mi nie tylko bronić, ale i kontrować po nich. Nie zdążyłem jednak tego dopracować na tyle, żeby komuś "polecić" - no i przyszedł FM21. I znowu to samo - auty działają, ale rożne, wolne - nie, próbuję, rozkminiam, czekam... ale złotego środka nie widzę. Postanowiłem więc zmienić podejście. Będę analizował mecze na bieżąco pod kątem SFG i tym się dzielił z Wami. Nie obiecuję ile będzie tu meczów, nie obiecuję killer sfg, ale mam nadzieję, że czegoś się nauczymy, Wy coś wyciągnięcie z moich przemyśleń, a może ktoś coś dołoży od siebie. Dochodzić do efektów będę TUTAJ. Jeden post - jeden mecz ze wszystkimi pokazanymi w meczu SFG i ich analizą, co było dobrze, co było źle, a także jak się to ma do tego, co ustawiliśmy w kreatorze. Stałe fragmenty gry - teoretycznie najbardziej statystyczny element gry, a często pomijany prze graczy, dość dziwne, bo przecież w prawdziwej piłce to niezwykle istotna sprawa. Być może, bo... tak wygodniej, czasem się strzeli, czasem straci, a jak zaczniemy kombinować to będzie gorzej (porównywaliście w ogóle?). No i nie oszukujmy się - kreator sfg jest baaaardzo ubogi i ograniczony, ale... coś można! Mój setup wyjściowy: 1) Auty a) obrona Co chciałem osiągnąć? Przede wszystkim szkoda, że nie podzielono tych autów na strefy albo chociaż na auty obronne na własnej połowie lub rywala, świetne narzędzie pressingu byśmy mieli. Takim ustawieniem powoduje, że praktycznie rywal wyrzuca piłkę na dwóch pierwszych moich zawodników, którzy wygrywając główkę mają dwie opcje - zagranie do napastnika NŚP, ten zbiera na siebie obronę i podaje na wolne pole do NŚL. Bardzo szybkie kontry powinni z tego wychodzić. b) atak ZASADNICZO - te auty możecie już próbować - działają w obronie, działają w ataku, nie są to KILLER AUTY jak w FM20, ale często bramkarz i obrona nie ogarniają. Do ataku proponuję wariant autów z prawej strony, ten z lewej to testowa wersja. Najlepiej mieć kogoś z długimi wyrzutami z autu - można na krótkim słupku ustawić też środkowego obrońcę - silnego, skocznego z wysokim atrybutem gry głową, ale ja mam takiego napastnika, więc w razie w nie muszę obawiać się o tyły. Polega to na tym, że często bramkarz nie wie co zrobić - zostać, wyjść, mija się z piłką, piąstkuje lub zostaje w bramce, a wtedy nasz piłkarz ma 1na1 blisko bramki - może zgrać dalej lub strzela bezpośrednio. Dodatkowo mamy zabezpieczenie i przed polem karnym i bardziej z tyłu, gdy nasz zawodnik przegra główkę/bramkarz obroni i zacznie szybko grę. 2) Rzuty wolne a) obrona Idea niemal podobna jak w autach - wygrać pierwszą lub drugą piłkę i mieć okazje do szybkie kontry, przez pozostawienie szybkich ofensywnych graczy w danych strefach, gdzie może pojawić się piłka po wygraniu jej w polu karnym. b) atak Tutaj moim celem było przede wszystkim - nie tracić. Czyli tak zabezpieczyć tyły, żeby przy stracie piłki nie narazić się na kontry. czemu? Ano, bo często tak dostawałem gole, ustawianie ataku nie przynosiło dużych zysków pod kątem goli/okazji po wolnych, a wręcz przeciwnie - stwarzało zagrożenie. 3) Rożne: a) obrona W obronie mam taką samą zasadę jak auty i wolne - wybić + kontra. b) atak To jest najciekawszy element wg. mnie. I... nie mogę znaleźć złotego środka. Owszem w teorii najskuteczniejsze zawsze (poza FM06) było granie na krótki słupek do rosłego obrońcy, ale... pobawmy się w różne style. Dziwi Was zawodnik ustawiony na krótkie rozegranie, chociaż go nie ustawiam? Po co? Po pierwsze - są sytuacje, gdy ktoś go pilnuje = mamy jednego z graczy rywala wyłączonego z pola karnego, dwa - zawsze jest to jeden gracz, który pójdzie za naszym piłkarzem czekającym na krótkie rozegranie - zostawiając tam wykonawcę, czasami spada tam piłka zwrotna i mamy drugie dośrodkowanie, już z lepszej pozycji. No i trzeba opcja - czasem rywal tam nikogo nie wysyła i piłkarze mimo ustawienia wrzutki w pole bramkowe - grają krótko, zanim ktoś do nich dobiegnie to grają we dwójkę i mają świetną pozycję do wrzutki. Czemu w pole bramkowe? Bo od tej wrzutki zaczynamy testy! Zapraszam do czytania, komentowania, pytania oraz może wytykania braku logiki lub błędów? Śmiało! PS. Gram Motherwell.

Gram obecnie Benevento w Journeymanie i rozpaczliwie bronię się przed spadkiem. Nie chciałem jednak znów grać tak samo jak w Waalwijku i pierwszym Strasbourgu, czyli 4-3-3 z Anchor Manem i dwoma schodzącymi napastnikami. Nudy. Grając w Argentynie podpatrzyłem jedną formację, która świetnie spisywała się w drużynie (nie pamiętam jakiej), po której się tego nie spodziewałem. Teraz we Włoszech podobnie grała Bolonia i także notowała wyniki ponad stan. Ta formacja to 3-3-2-2. Wygląda na jeszcze bardziej defensywny wariant catenaccio (zamiast AM mamy DM). Moim celem nie jest oczywiście kopia taktyki komputerowego rywala, ale wykorzystanie jej jako bazy do skonstruowania czegoś lepszego. Póki co jesteśmy w mocnej fazie alfa, ale widzę postęp, a wyniki takie jak 1:2 z Romą (prowadzenie 1:0), 3:1 z Genoą na wyjeździe, czy 1:1 z Interem w Mediolanie, napawają optymizmem. Z meczu na mecz wprowadzam drobne modyfikacje i moi piłkarze zaczynają czuć tę grę. Opiszę tu proces budowy tej taktyki, abyście mogli razem ze mną śledzić jej progres. Bramkarz - oczywiście bramkarz-libero, to u mnie podstawa Trójka w obronie - środkowy NCB (nigdy nie gram taką pozycją), mający wyłącznie ubezpieczać tyły, oraz dwóch zwykłych środkowych. W meczu czasami daję im krycie 1 na 1. Pozorna linia obrony - tak nazywam trójkę defensywnych pomocników. Pierwotnie grałem tak: WB (S) - A (D) - WB (A). Założenie było takie, że wahadłowi często zapędzają się pod pole karne, więc Anchor Man, z natury zawodnik działający horyzontalnie od linii do linii, będzie ubezpieczał tę flankę, którą potrzeba. Prawy miał być bardziej ofensywny, gdyż po lewej gra Mezzala, więc lewy nie musi być aż taki hej do przodu. Okazało się, że 1) brakowało penetracji, a przy trójce z tyłu nie potrzebuję Anchora przy mentality Cautious (a takim gram). Zastąpił go Regista. Druga sprawa, WB (A) biegł aż do końcowej linii i wręcz biegł po niej, zamiast dośrodkować lub podać wcześniej. Zmieniłem więc jego rolę na (S). Środek pomocy - z prawej strony gra typowy Box To Box, aczkolwiek widziałem, że ktoś przy podobnej formacji stosował BWM. Moim zdaniem nie ma to sensu, a dobry, uniwersalny BBM będzie przydatny w każdej fazie gry. Z lewej Mezzala, który ma dużo miejsca i wolną rękę. Tu legenda paru poprzednich wersji - Gruzin Czakwetadze - który strzelił dwa gole Genoi na wyjeździe. Atak - najbardziej klasyczne zestawienie - DLF (S) i AF (A) - póki co. Akurat tak się zdarzyło, że mam do tego dobrych zawodników. Niewykluczone, że można tu coś pozmieniać. Instrukcje wyglądają tak. Zaczynaliśmy szeroko i bezpośrednio, skończyliśmy wąsko i krótko. Cautious to ostatnimi czasy moje ulubione Mentality, dzięki któremu Waalwijk był najlepiej broniącą się drużyną w Holandii. Ostatni eksperyment to niższa linia zaangażowania, dzięki czemu jesteśmy bardziej skompresowani w środku i nie dajemy miejsca rywalom. Co będzie dalej? Przekonamy się

Czemu taktyka nazywa się vermengenpress? To jak gegenpress, bo pomysł ma korzenie niemieckie, tylko z dodatkową szczyptą Holandii: vermengen to holenderskie "miksować", a w tej taktyce będziemy miksować formacje w zależności od rywali. Zasadą organizującą vermengenpress jest ekstremalny pressing, counter-press i wysoka linia obrony, reszta różni się w zależności od rywala. Czemu? O tym za chwilę. W relacji dot. bety FM 21 pisałem tak: Ostatecznie udało mi się zmniejszyć liczbę formacji do dwóch: 4-2-3-1 i 4-3-3, ponieważ 4-2-4 okazało się redundantne. (Osiągnąłem ten sam efekt, o który mi chodziło w 4-2-3-1 przez ustawienie SS na AMC, który często pressuje jako drugi napastnik). Wykonałem też dużą pracę nad sporym ujednoliceniem poleceń taktycznych między różnymi formacjami, ponieważ trzy (a nawet dwie) zupełnie różne taksy okazały się zbyt trudne do ogarnięcia nawet przez piłkarzy na poziomie Premiership. Mimo tego różnice w obu ustawieniach wciąż są znaczne: różnią się pressingiem, różnią się sposobami wyprowadzania piłki, różnią się mentalnościami i niektórymi rolami. Formacja 4-3-3 nazywa się Haagpress. 4-2-3-1 to Laagpress. Haagpress Haagpress.fmf Laagpress Laagpress.fmf Vermengenpress to system, który ma na celu reagować na wydarzenia boiskowe, dlatego taktykę opiszę właśnie na podstawie różnych triggerów, na podstawie których możemy podjąć decyzję co do wyboru ustawienia. Szczególną uwagę skupię na najpopularniejszych formacjach, jakimi może grać zespół po drugiej stronie boiska (patrz zrzut ekranu poniżej). Kiedy gramy ze słabszym przeciwnikiem → Laagpress To, że nie podporządkowałem całej taktyki zasadzie słabego/mocnego przeciwnika, nie znaczy, że w ogóle tego nie uwzględniłem Laagpress jest lepszy przeciwko gorszym rywalom — został zorganizowany w ramach systemu 3-1-6, przez co zaledwie 4 zawodników odpowiada za wyprowadzenie piłki z naszej połowy, aż 6 atakuje, a jeden krąży między nimi (regista). Dodatkowo laagpress ma obniżoną linię nacisku, pozwala więc przeciwnikom na swobodniejsze rozegranie piłki, przez co później możemy łatwiej złapać ich na błędzie i wyprowadzić kontrę. Kiedy gramy z równym lub mocniejszym przeciwnikiem → Haagpress Kiedy gramy z kimś jak równy z równym (lub z mocniejszym rywalem), wzrasta prawdopodobieństwo, że instrukcja counter-press i wysoka linia nacisku i obrony będą wykorzystane przeciwko nam. Haagpress radzi sobie z tym poprzez overload fazy wyprowadzania piłki i prosty podział mentalności zawodników. Wszyscy nisko ustawieni zawodnicy są na mentalności (S). Wszyscy wysoko ustawieni zawodnicy są na mentalności (A). Rezultatem jest to, że podczas rozgrywania piłki od bramki dzieją się dwie rzeczy. Po pierwsze, aż 7 nisko ustawionych zawodników (i bramkarz!) pokazuje się do gry piłką — tego właściwie nie da się pressować. Po drugie, nasza ofensywna trójka z mentalnością (A) zostaje wysoko i sprawia, że rywale nie mogą oddelegować więcej zawodników do pressingu, ponieważ zostawiliby dziury w obronie, które możemy wykorzystać długą piłką. Kiedy gramy z rywalem, który stosuje 4-4-2 (lub dowolną formację z dwójką środkowych pomocników) → Haagpress Haagpress to 4-3-3, dzięki czemu pozwala nam jednocześnie mieć przewagę w środku pola, gdzie wystawiamy 3 zawodników (vs 2), i utrzymać mocne skrzydła, gdzie kombinacyjną piłkę grają ze sobą boczni obrońcy, schodzący napastnicy i obaj mezzale, a czasem także kompletny napastnik. Założenie jest takie, że będziemy tworzyć overloady na skrzydłach lub w środku pola, a potem posyłać piłkę tam, gdzie przeciwnikowi będzie brakować w danym momencie piłkarzy. Kiedy przeciwnik stosuje 4-2-3-1 i opiera swoją grę na posiadaniu piłki i rozgrywaniu jej od bramki → Laagpress Podczas budowania akcji od własnej bramki rywal, który gra dwoma pivotami, ma do dyspozycji aż czterech zawodników: dwóch środkowych obrońców i dwóch defensywnych pomocników (boczni obrońcy prawdopodobnie pójdą nieco wyżej, ale również będą mogli uczestniczyć w rozgrywaniu, jeśli nadarzy się okazja). Laagpress kontruje to kompletnym napastnikiem i rolą SS, czyli ofensywnym środkowym pomocnikiem, który w pressingu podchodzi wysoko jak napastnik, przez co ustawienie często wygląda jak 4-2-4. Dwójka napastników przez niską linię nacisku ustawia się między środkowymi obrońcami a środkowymi pomocnikami, blokując im proste podania. Z kolei nasi wysoko ustawieni skrzydłowi odetną od piłek DR-a i DL-a. Dodatkowo mój własny podwójny pivot będzie mógł łatwo zdominować samotnego AMC rywali lub doskoczyć do DM-ów w razie potrzeby. Działanie tej pułapki pressingowej można zobaczyć poniżej — my to czerwoni. Tutaj analiza wideo: Kiedy rywal gra 4-2-3-1, ale bez double pivota → Haagpress (Wg mnie) pivot w FM-ie to piłkarz na pozycji DM lub MC z włączonym poleceniem hold position. Double pivot to dwóch takich zawodników w środku pola przeciwnika. Przykładowy double pivot w formacji 4-2-3-1 to ustawienie pomocników w stylu DLP + HB lub DLP + BWM (D). Jeśli jednak rywale ustawią swój środek pola np. w formie MEZ + DLP, co jest dość częstą konfiguracją, mamy do czynienia z fałszywym double pivotem: mezzala ustawi się wyżej niż DLP. Fałszywy double pivot sprawi, że korzystając z Laagpressu niepotrzebnie oddelegujemy do pressingu jednego zawodnika, który mógłby przydać się gdzie indziej, a przeciwnik — jeśli zdoła wyprowadzić piłkę — zyska przewagę w środku pola, gdzie MEZ i jego AMC będą 2x2 z naszymi środkowymi pomocnikami. Kiedy stajemy naprzeciw 4-3-3 z ruchliwym środkiem pola → Laagpress Przykład ruchliwego środka pola to konfiguracja 4-3-3 w wykonaniu Guardioli. Zobaczymy w nim role takie jak Mezzala, AP, RPM, CM (A) lub BBM. Prawdopodobnie większość akcji będzie szła właśnie środkiem pomocy. Prawdopodobnie 2x MC będą próbowali podchodzić pod nasze pole karne korzystając z asekuracji defensywnego pomocnika. Dlatego też ważne jest, żeby spotkała ich tam dwójka naszych własnych defensywnych pomocników, którzy będą potrafili zaabsorbować ich ataki — a tak właśnie zadzieje się w Laagpressie. Kiedy stajemy naprzeciw 4-3-3 z utylitarnym środkiem pola → Haagpress Utylitarny środek pola, składający się z ról takich jak BWM, CAR czy CM (S/D) oznacza, że kreatywność rywali będzie pochodziła z innych obszarów boiska — przede wszystkim ze skrzydeł. Oznacza to, że boczni obrońcy i skrzydłowi będą prawdopodobnie mocno ofensywni, co może wykorzystać skrajnie szerokie ustawienie Haagpressu. Z kolei środek pola nie będzie tak mocno naciskać na nasze pole karne, więc nie musimy go tak ubezpieczać dwoma defensywnymi pomocnikami jak w Laagpressie. Kiedy rywal gra 3-5-2 lub 3-4-3 z dwoma środkowymi napastnikami → Laagpress Granie Haagpressem, który mocno opiera się o rozgrywanie piłki środkowymi obrońcami, przeciwko formacjom z dwoma napastnikami jest generalnie ryzykowne. Laagpress zapewni nam odpowiednią przewagę pod naszą bramkę: 2x DC, HB i DLP powinni poradzić sobie z napastnikami, ponieważ tworzymy sytuację 4x2. Kiedy rywal gra 3-4-3 z jednym środkowym napastnikiem → Haagpress Haagpress sprawdzi się, ponieważ przeciwnicy grający 3-4-3 generalnie pressują tylko jednym napastnikiem, pozostałych dwóch ustawiając na skrzydłach. Dodatkowo nasze trio środkowych pomocników wygeneruje przewagę 3x2 przeciwko środkowym pomocnikom rywala. Wyniki Jako Arsenal stosując vermengenpress w pierwszym sezonie zostałem wicemistrzem Anglii, zdobyłem Community Shield, Carabao Cup i Ligę Europejską. Jestem pewien, że gdyby nie okres przejściowy, kiedy poznawałem dopiero FM-a 21 i traciłem bardzo dużo goli (prawie połowę straconych bramek zaliczyłem bodaj w 10 pierwszych kolejkach), zdobyłbym mistrzostwo. Pobierz taktykę tutaj: Haagpress.fmf Laagpress.fmf

Frosta, bo jest to taktyka smaczna i prosta Stworzona podczas gry journeymanem w III lidze polskiej w RKS-ie Radomsko. Głównym założeniem jest prostota i efektywność: mało poleceń, nie korzystamy ze skomplikowanych ról typu regista czy kompletny napastnik. I żeby dowoziła wyniki. Taktyka w dwóch wersjach: Press — podstawowa, nastawiona na pressing i kontrataki Control — do kontroli spotkania, gdzie prowadzimy np. 2 bramkami Pobierz taktykę tutaj: Press.fmf Control.fmf Trzyosobowy blok obronny Klasyczny trzyosobowy blok obronny składa się z dwóch "zwykłych" środkowych obrońców i libero. Libero gra tak, że cofa się za parę obrońców i osłania ich, kiedy oni atakują zawodników przeciwnika. Nowoczesny trzyosobowy blok obronny gra jednak inaczej. Zamiast libero mamy jednego stopera, często grającego piłką, który agresywnie wychodzi do nadchodzących rywali. Dwóch obrońców za nim z kolei formuje statyczny dwuosobowy blok obronny — tak, jakbyśmy grali ustawieniem z czwórką obrońców i defensywnym pomocnikiem przed nimi. 3+2+2 w obronie Trzech środkowych obrońców plus dwóch wahadłowych plus dwóch defensywnych pomocników — w obronie dysponujemy 7 zawodnikami, którzy są gotowi do powstrzymania każdego ataku przeciwnika. Prawdopodobnie bardziej nastawiony na kontratak manager byłby w stanie zrobić z tego ustawienia dobrą taktykę defensywną, chociaż u mnie akurat celem była ofensywa Tak czy siak, w niższych ligach nasi obrońcy zazwyczaj będą po prostu słabi, dlatego ich braki w umiejętności staramy się nadrobić liczebnością — zarówno trzyosobowego bloku obronnego, jak i całej struktury gry defensywnej. Trzyosobowy atak Po zagwarantowaniu w miarę stabilnej obrony możemy przejść do ataku. W niższych ligach 3 napastników będzie siała spustoszenie, a ich konfiguracja sprawia, że mamy jednego atakującego centralnie, a dwóch wąsko w uliczkach, zarówno strzelających, jak i pomagających w rozegraniu. 3-1-6 To najbardziej ofensywny aspekt tej taktyki, biorący się z przydzielonych ról. Trójkę z tyłu formują nasi środkowi obrońcy. Przed nimi jest DLP (S), który pomaga im rozgrywać ataki spod bramki, a później uczestniczy również w akcjach po drugiej stronie boiska. Atakuje aż sześciu zawodników: VOL (S), 2x DW (S) i trójka napastników. Dzięki temu w ataku nasza drużyna wygląda jak poniżej, co jest bardzo groźnym ustawieniem ze względu na liczbę naszych piłkarzy pod bramką rywali. To ta sama zasada co w obronie: jeśli nie mamy Messiego czy Ronaldo, rzućmy wiele osób do ataku, przynajmniej będzie im łatwiej ze sobą pograć. Więcej o 3-1-6 możecie przeczytać z przykładami tutaj. Taktyką tą awansowałem z pierwszego miejsca z III ligi do drugiej RKS-em Radomsko, który miał wg predykcji bukmacherów zająć 5. miejsce w tabeli. Pobierz taktykę tutaj: Press.fmf Control.fmf

Jak ustawiać instrukcje dotyczące rywali w Football Managerze 2021? Znalezione w Internecie. Tłumaczenie Zmuszaj do zejścia na słabszą nogę zawodników, u których w profilu zobaczysz, że umieją kopać tylko lewą lub tylko prawą nogą, jak również zawodników, którzy mają na koncie wiele goli lub asyst. Ustaw intensywny pressing na zawodników z niskim procentem celnych podań albo takich, którzy mają wiele asyst. Nigdy nie ustawiaj ścisłego krycia zawodnikom, których będą kryli wolniejsi od nich piłkarze po twojej stronie. Ustaw ścisłe krycie piłkarzom, którzy mają wysoki procent celnych podań (najczęściej środkowi pomocnicy) w celu ograniczenia ich gry. Dawaj agresywny odbiór piłki zawodnikom przeciwnika, którzy mają niski atrybut waleczności lub alternatywnie słabą agresję i przewidywanie. Dawaj łagodny odbiór piłki zawodnikom przeciwnika, którzy mają wysoki atrybut waleczności lub alternatywnie dobrą agresję i przewidywanie.

Załóżmy, że macie już w głowie pomysł na temat tego, jak chcecie grać. Stworzyliście formację i nakreśliliście ramowy system gry. Dobraliście też odpowiednich zawodników pod szablony ról utworzone przez twórców gry. W wielu przypadkach to zupełnie wystarczy, aby cieszyć się przyjemną rozgrywką i osiągać wyniki (choć jak pokazuje mój test presetów, granie na domyślnych ustawieniach jest trudniejsze niż w poprzedniej wersji). Nadszedł więc czas na ostatnie szlify, czyli dopasowanie systemu pod indywidualne umiejętności Waszych graczy. Moja metoda indywidualizacji ról jest mocno subiektywna i ma pozorną wadę: często zmienia pierwotnie założony sposób gry. Z drugiej strony jednak: dopasowuje go do tego, co wasi piłkarze umieją. Nie jest też odporna na błędy myślowe i musi być stosowana z rozwagą (np. może wam wyjść tak, że założona przez Was pierwsza jedenastka gra z 7x mentality attacking albo pozostawia wolne miejsca na boisku). Pamiętajcie, że wszystko to, o czym tu piszę, jest podrzędne wobec ogólnej wizji gry. Siła ligi i nierówność grup atrybutów Cała metoda, którą opisuję, oparta jest na kluczowych atrybutach piłkarzy. Te jednak zależne są od siły ligi. Wszak zawodnik z dryblingiem 13 w polskiej Ekstraklasie będzie kozakiem, a w Premiership jednym z wielu średniaków. Dlatego też progi włączenia i wyłączenia należy dostosować do poziomu, na którym występuje Wasz zespół. W moim przypadku jesteśmy w drugiej lidze białoruskiej. Tutaj ciężko o zawodnika z technicznym atrybutem wyższym niż 8, za to już w przypadku fizycznych średnia jest mniej więcej przesunięta o dwa do góry. Aby wszystko ładnie i wygodnie się prezentowało, proponuję zmienić kolory i progi atrybutów w opcjach wyświetlania skórki (FM -> Preferences -> Skin Colours) W ten sposób mam cztery grupy atrybutów: czarne (0-5) białe (6-9) pomarańczowe (10-11) zielone (12+) Tak mały zakres pomarańczowych wynika z relacji siły pomiędzy techniką i fizycznością w mojej lidze. Operując zestawem czterech kolorów mogę spokojnie ustalać instrukcje indywidualne bez zmieniania zakresów. PROGI WŁĄCZENIA I WYŁĄCZENIA Dalej zabawa jest prosta. Klikamy na taktykę, instrukcje dla zawodników, następnie na każdą pozycję występującą w naszej taktyce po kolei i zaznaczamy "personalized". To ważne, bo inaczej zmieniać będziemy polecenia dla każdego zawodnika. Polecam też dodać więcej graczy (w lewym dolnym rogu Add Players), gdyż wyświetlają się tu domyślnie tylko ci, którzy mają tę pozycję jako "zieloną". Warto dołożyć także mniej oczywistych piłkarzy. Na początku trzeba ustalić szablon roli. Każda z nich ma predefiniowane oraz wykluczone instrukcje. Musicie znaleźć taką, która nie gryzie się z tym, do czego dojdziecie poniżej oraz pamiętać cały czas o ogólnym kształcie formacji przy wybieraniu składu! Mam np. dwóch defensywnych pomocników - ale z założenia jeden jest ofensywny, a drugi odbierający. Dlatego też mimo że Mołczanow na obu pozycjach DM ma BWM/S, to wpuszczając go na boisko muszę mieć na względzie, aby obok grał ktoś o odważniejszym usposobieniu. Próg czarny oznacza, że instrukcja wymagająca danego atrybutu powinna zostać wyłączona. Na przykładzie Iwana Mołczanowa widzicie, że nie umie on dryblować ani podawać, więc grając na pozycji defensywnego pomocnika otrzymuje dodatkowe instrukcje: dribble less i take fewer risks. W przypadku atrybutów fizycznych próg przesunięty jest o jeden, więc już białe dają sygnał do ograniczeń - stąd hold position, gdyż jest zbyt wolny na zapędzanie się gdziekolwiek dalej niż przypisany sektor na boisku. Próg biały w atrybutach technicznych oznacza z kolei, że zawodnik ten reprezentuje ligową przeciętność, a więc nie należy ani zachęcać, ani zniechęcać go do wykonywania tej czynnośic. Long Shots = 9 mimo słabego finishingu spowodowało, że nie wyłączyłem Mołczanowowi strzałow z dystansu. Próg pomarańczowy w atrybutach fizycznych oznacza brak zmian, zaś w technicznych włączenie danej funkcji. Mołczanow nie ma włączonej żadnej, gdyż atrybut heading nie jest kluczowym żadnej z instrukcji indywidualnych. Próg zielony jest progiem włączenia dla atrybutów fizycznych. W przypadku technicznych oznacza on po prostu, że zawodnik znacznie przewyższa ligę pod tym względem i - UWAGA! ja tego nie robię, gdyż wolę zawodników bardziej uniwersalnych niż wyspecjalizowanych - można mu nawet ograniczyć inne atrybuty, celem zmaksymalizowania wykorzystania tego, w którym jest najlepszy (dajmy na to ktoś ma dribbling 16 i passing 10, co w tej lidze dałoby polecenia dribble more i take more risks, jednak jako że jest znacznie lepszym dryblerem niż podającym, warto zastanowić się nad poleceniem preferowania dryblingu ponad podania). ATRYBUTY KLUCZOWE DLA INSTRUKCJI Oczywiście skuteczność danej akcji na boisku zależy od wielu czynników i atrybutów, więc zawsze należy mieć wzgląd na ogólne umiejętności piłkarza, jednak przyjąłem system jeden atrybut - jedno polecenie, który daje sygnał do włączenia lub wyłączenia. Oto one: dribble more/less - dribbling take more/fewer risks - passing (grając krótkimi podaniami czasami daję jeszcze more direct passes zawodnikom z dobrym passingiem, aby ich nie ograniczać grą do najbliższego) cross more/less often - crossing tackle harder/ease off tackles - tackling mark tighter - marking shoot more/less often - long shots (po części też finishing, zależy od pozycji - u napastników patrzę na oba) get more forward - pace (a także acceleration, ale jak ma pace zielony i acceleration pomarańczowy, to też włączam) run with ball - dribbling, pace move into channels - off the ball roam from position - decisions (kiedyś patrzyłem tu na vision, jednak atrybut ten bardziej dotyczy podań a nie poruszania się po boisku) hold up ball - strength W przypadku bramkarzy rolę Sweeper Keeper daję tym z dobrym pace/acceleration, a take more/fewer risks zależy od passingu. PROBLEM Z SZABLONAMI RÓL Niestety, szablony dostarczone nam przez SI Games są często nie tyle pomocą, co ograniczeniem. Mowa tu o braku "blank roles" czyli pustych szablonów, które możemy wypełnić dowolnie. Występują one jedynie na niektórych pozycjach, jednak nie odnajdziemy ich wśród skrzydłowych oraz napastników. Tymczasem bardzo często mamy w kadrze zawodnika który nie pasuje ani jako Advanced Forward (bo ma słabe off the ball) ani Deep-Lying Forward (bo ma słabe strength), ani jako Poacher (bo ma dobry drybling), a role te predefiniują lub wyłączają te właśnie instrukcje: Maksim Bubnow jest bardzo szybkim zawodnikiem o przyzwoitym dryblingu i finishingu, jednak off the ball 8 sprawia, że raczej wyłączyłbym mu move into channels. Niestety nie mogę tego zrobić, chyba że w indywidualnym treningu spróbuję mu dodać player trait "does not move into channels". Jest to jednak droga przez mękę i mocno dookoła. Mam nadzieję że ten krótki poradnik Wam nieco pomoże w bardziej szczegółowym dostosowaniu taktyki do indywidualnych umiejętności Waszego zespołu. Oczywiście to tylko moje podejście, które zawsze należy stosować pamiętając o ogólnym kształcie i sposobie gry, jaki sobie założycie.

Wiele postów w internecie poświęconych jest temu, jak grała Brazylia podczas Mistrzostw Świata w 1970 roku - drużyna uznawana za ostatnią piękną, niesystemową, wolną, romantyczną ekipę tryumfatorów mundialu. Niestety, większość z nich odbiega znacznie od tego, jak grali wówczas Canarinhos. Magia duetów GERSON i CLODOALDO Gerson to mózg drużyny. Tak, tak - nie Pele, a właśnie łysiejący pomocnik. To on był głównym rozgrywającym podopiecznych Zagallo, głęboko ustawiony, idący bezkompromisowo do przodu, posyłający zabójcze piłki i niewahający się oddawać strzałów. Jego rola bywa określana jako regista, jednak w Brazylii zawsze mówiono o nim segundo volante - i taką też rolę mamy dostępną w FM. Segundo volante to jeden z dwóch głębiej ustawionych pomocników, który gra bardziej do przodu. W naszej ulubionej grze jedyną instrukcją domyślną dla tej roli jest "get more forward". Aby bardziej uwydatnić styl gry Gersona, dałem mu dodatkowo dribble more oraz take more risks. Clodoaldo pełnił rolę ubezpieczającą bardziej ofensywnego Gersona, jednak - wbrew sugestii FMa - nie był on broń Boże anchor manem. O ile był mniej ofensywnie nastawiony od swojego kolegi, również grał często do przodu i nawet strzelił gola w półfinale i brał udział w ostatnim golu finału, dryblując między czterema Włochami. PIAZZA i BRITO Dwóch środkowych obrońców - potężny, wysoki Brito zabezpieczający tyły i quarto zagueiro Piazza. Quarto zagueiro to obrońca grający bardziej ofensywnie, rozgrywający piłkę. CARLOS ALBERTO i EVERALDO Carlos Alberto to kontynuator tradycji Niltona Santosa i wzór dla Cafu czy Daniego Alvesa - ekstremalnie ofensywnie nastawiony boczny obrońca, wpadający w pole karne, gdy inni robią mu miejsce. Everaldo to bardziej konserwatywny typ zawodnika, raczej zostający z tyłu, ale jak trzeba, wspomagający kolegów. Ofensywny kwartet RIVELINO, PELE, JAIRZINHO, TOSTAO Same nazwiska mówią wszystko. Właściwie cała ta czwórka operowała na wolnych pozycjach, często wymieniając się miejscami na boisku, jednak ich pierwotne ustawienie było takie, że Jairzinho grał z prawej strony (w finale często go widzimy z lewej), ścinał do środka i rozgrywał piłkę z Pelem i Tostao, robiąc miejsce Carlosowi Alberto. Tostao nie był typowym środkowym napastnikiem. O ile jego wyjściowa pozycja była najbardziej ofensywna, często cofał się wraz z rywalem, którego wyciągał z linii obrony, robiąc miejsce jednemu z kolegów. Pele - wolny elektron - tzw. ponta de lanca - czyli najważniejszy punkt układanki, wchodzący z gęebszej pozycji niż Tostao, ale de facto najbardziej ofensywny gracz zespołu. W końcu Rivelino, operujący zwykle z lewej strony, mniej ofensywny od Jairzinho, również schodzący do środka i współpracujący z pozostałą trójką. PRESSING ` Wbrew temu, co piszą na FM-owych forach, Brazylia NIE grała wysokim pressingiem! Przypominam, że to był rok 1970 i tak naprawdę w ogóle pressing jako taki zaczął być stosowany na szeroką skalę dobrą dekadę później. Oglądając mecze Seleccao z tamtego okresu widać, że np. Włosi w finale podchodzili nieatakowani co najmniej do środkowej linii boiska, a - będąc już przed polem karnym - brazylijscy obrońcy, o ile próbowali odbierać piłkę agresywnie, to nie stosowali pressingu w dzisiejszym znaczeniu tego słowa! Kształt formacji w destrukcji był dość kompaktowy. Brazylia nie grała zbyt szeroko - obaj skrzydłowi schodzi do środka, jednak zostawiała miejsce Carlosowi Alberto po prawej stronie. Jednocześnie ciężar rozegrania spoczywał na Gersonie, a więc grano przez środek. Podania były raczej krótkie, a tempo typowe na tamte czasy. Warto jednak zaznaczyć, że Brazylia - w przeciwieństwie do mundialu rozgrywanego 4 lata wcześniej - była świetnie przygotowana fizycznie. To właśnie połączenie tego aspektu ze zmieszczeniem pięciu ofensywnych geniuszy i daniem im swobody zaowocowało sukcesem. Link do ściągnięcia taktyki: https://drive.google.com/file/d/16-kczm3S1YG7z3ueIBRYD550LFuOoYnk/view?usp=sharing

Gram dopiero od paru dni i mam parę wątpliwości i rozkmin. A.Jak dobieram formację, to głównie powinienem się skupiać jakie moi zawodnicy mają predyspocycje czy nie i np jak moja filozofia gry polega na utrzymywaniu się przy piłce ale np nie mam do tego zawodników dobrych więc powinienem odpuścić?Tak ściślej czy jeśli mój styl preferowany jako trenera nie odpowiada moim zawodnikom, to powinienem go nie grać.? Jakie kryterium trzymać się w ustaleniu formacji jest najlepiej. B.Czy lepiej jest zmieniać formację pod rywala czy bazować na jednej a jedyne co robić, to zmeiniać w ustawieniach np sówakiem ofensywa-defensywa w zależności od siły rywala.Dużo jest na forum pytań jaką grać formacją przeciwko np 4-4-2 i innych czyli mam wrażenie,że dużo osób, to robi.Mi się,to wydaje dziwne przecież w prawdziwym futbolu raczej kluby grają stałą formacją bez względu z kim grają no wiadomo zdarza się,że zmieniają ale większość meczów jedną.Jeśli bym się zdecydował n agrę jedną formacją to czy zmieniać taktykę w zależności od rywala np klikając z tiki-taki na grę skrzydłowych czy jedynie co robić, to zmieniać w szczegóły w jednej stałej. c. gdzie można ustawić takie coś jak indywidualne polecenia np obrońcy jak ma podawać i czy np ma brać udział w akcjach ofensywnych.Jak wchodzę w taktykę i klikam na zawodnika, to mi się wyświetla ale straszne ubogi tam są opcje a z tego co wiem, to obszerne polecenia można dostosować jednemu zawodnikowi ale nie wiem jak i gdzie. d. Zmieniając tktykę komputer mi sugeruję zmieniać formację ale jak będę chciał zostać przy swojej ale z inną taktyką, to będzię źle?

Jakiś czas temu zamieściłem wielki test domyślnych presetów taktycznych obecnych w grze FM 2020. Korzystając z bety, powtórzyłem go na podobnych zasadach w FM 2021 i... wnioski są ciekawe! Dla przypomnienia, tak to wyglądało w FM 2020: Od lewej mamy: miejsce w moim zestawieniu taktyk (jak kogoś ciekawi, która okazała się najlepsza - było to moje słynne Geometry z Espanyolu, który sięgnął po komplet trofeów), nazwę domyślnego presetu*, i dalej: T - drużyna z topu (Legia) M - drużyna ze środka (Zagłębie) B - drużyna z dołu (ŁKS) G - mecze P - punkty H - u siebie A - na wyjeździe Av - średnia Tak więc np. MAAvP oznacza średnią punktów Zagłębia na wyjeździe. Następnie mamy średnią wszystkich punktów u siebie (HOME) i na wyjeździe (AWAY) oraz ich różnicę (HOME FACTOR). Minusowy HOME FACTOR oznacza, że taktyka lepiej spisywała się na wyjeździe. * - każdy preset ma sugerowane 3 formacje i role zgodne z presetem (inne dla różnych presetów mimo tej samej formacji). Stosowałem zawsze pierwszą sugerowaną formację. A teraz czas na FM 2021: Oprócz wyżej wymienionych (nieco zmienionych w prezentacji) statystyk, dodałem GD (różnicę bramek) oraz GPG (łączny bilans bramek na mecz). Tym razem użyłem drużyn: Jagiellonia (top), Wisła Kraków (mid-table) i Warta (bottom). Użyłem też dwukrotnie Wing Play, powtarzając test na drugiej sugerowanej formacji, gdyż pierwszy wyszedł bardzo dobrze. Przede wszystkim rzuca się w oczy to, że nie ma już przepaści pomiędzy Gegenpressem, Tiki Takami, a resztą. W FM 2020 wystarczyło 4141 (obecnie nazwane 433) DM Wide Gegenpress i BEZ ŻADNYCH ZMIAN robiliśmy szósty wynik w teście uwzględniającym wszystkie moje taktyki do poprzedniej edycji! Tym razem żaden z domyślnych presetów nie przeskoczył nawet progu 1,40, a więc przycięto plug-and-play tych trzech systemów. Nadal są one bardzo mocne w porównaniu do reszty, jednak wymagają dostosowania. Na początku myślałem, że ogólnie w FM 2021 wyniki testów będą gorsze, jednak gdy wrzuciłem do maszyny testującej moje roboczo nazwane 433 DM Wide Vamiball Positive, jego wynik osiągnął aż... 1,98, bijąc wszystkie taktyki z FM 2020, na czele z Geometry, a Warta Poznań zakończyła testy bez porażki na wyjeździe! Sensacyjnie konkurs presetów wygrał 442 Wing Play, jednak jak przypatrzycie się szczegółom, zwycięstwo to jest minimalne i zawdzięczone świetnemu funkcjonowaniu w Jagiellonii. 2 punkty na mecz i nawet 2,57 u siebie zniwelowalo słabą postawę w Wiśle i średnią w Warcie (choć i tak tu było ponad stan). Preset ten nie zapewniał też wysokich i pewnych zwycięstw, kończąc testy z... ujemnym GPG. Pomimo straty 0,02 punktu, uważam że drugi w tabeli 433 DM Wide Gegenpress nadal jest najbardziej uniwersalnym z domyślnych ustawień, choć zdecydowanie słabszy niż w FM 20. Jako jedyny dał dodatnie GPG, wciąż - podobnie jak rok temu - nie dawał przewagi w meczach u siebie kosztem wyjazdów, jednak bardzo słabo spisał się w drużynie topowej. Najlepsza dyspozycja w Wiśle i Warcie przyćmiona została ujemnym bilansem wyjazdowym w Jadze i dopiero piątym (!) wynikiem w tej drużynie. W pojedynku dwóch systemów na bazie Tiki Taki, tym razem zwykła okazała się lepszą od wertykalnej. W FM 2020 VTT siała popłoch w meczach u siebie, choć traciła sporo na wartości na wyjeździe. Tym razem VTT zaliczyła największy spadek jakości ze wszystkich presetów, a jej tradycyjna siostra miała... najwyższy away bias. Nie było szczególnych różnic pod względem siły drużyn. Od Vertical Tiki Taki lepsze wyniki uzyskały jednak nawet Fluid Counter-Attack i Control Possession, które okazały się całkiem niezłe w drużynie z topu. Nadal nic się nie zmieniło w kwestii systemów ultradefensywnych. Podobnie jak w FM 20, także FM 21 zweryfikował je negatywnie - a szczególnie w przypadku słabych drużyn! Grając słabą drużyną zamknięcie się w defensywie to samobójstwo! Warta Poznań w systemie Park The Bus wytrzymała 12 kolejek przed zwolnieniem trenera, który NIE ZDOBYŁ ANI JEDNEGO PUNKTU, zaliczając różnicę bramek -23! O ile w lepszych drużynach bywały niezłe mecze na Route One czy wspomnianym Fluid Counter-Attack, to w słabym zespole działały wyłącznie warianty ofensywne! Oczywiście nie oznacza to, że zadziała każdy taki wariant. Podobnie jak w FM 2020, zdecydowanie najgorszymi ze wszystkich presetów okazały się 442 Direct Counter-Attack oraz 532 WB Catenaccio. Podsumowując: ścięto dominację i łatwość gry trzech najlepszych presetów z FM 20, zwłaszcza osłabiając wertykalną tiki-takę. Gegenpress nadal jest najbardziej uniwersalny, jednak jego moc plasuje się daleko za tą z zeszłej edycji.

Cześć! W ramach projektu, którego w głowie mam dopiero zarys, chciałbym podzielić się z Wami moim procesem myślowym dotyczącym stylów gry i ich wariantów. Nie będzie tutaj formacji, bo nie są one relewantne - styl gry nie definiuje w żaden sposób tego, jak powinniśmy ustawić swoich zawodników na boisku. Zacznijmy jednak od ogólnego opisania celów mojego systemu taktycznego, które style będą stałą częścią. Dla ułatwienia, podzielę fazy gry na defensywę i ofensywę. DEFENSYWA W defensywie celem mojego zespołu ma być zmuszenie przeciwnika do przebycia jak najdłuższej i jak najtrudniejszej drogi do mojej bramki. Im więcej wymian podań przez przeciwnika, tym więcej szans dla moich zawodników na przejęcie piłki. Jeśli będzie istniał jakiś sposób na utrudnienie dostania się w pobliże naszej bramki, będziemy starali się go wykorzystać. Musimy jednak zachować przy tym zdrowy rozsądek - nie próbować przechwycić KAŻDEGO podania, celem jest przechwycenie jednego z nich nie robiąc przy tym sobie krzywdy. Podsumowując - priorytetowym zadaniem mojego zespołu ma być uniknięcie sytuacji w której przeciwnik za pomocą 2-3 podań znajdzie się w groźnej sytuacji bramkowej. OFENSYWA Thierry Henry powiedział kiedyś, że zadaniem trenera jest doprowadzenie ofensywnych zawodników do miejsca na boisku zwanego "final third" i stworzenie mu sprzyjających warunków do ataku, którego egzekucja zależy już od samego zawodnika. I tak właśnie ma wyglądać ofensywa mojego zespołu - chcę żeby moi zawodnicy znajdowali się w miejscach i sytuacjach, które ich faworyzują. Aby tego dokonać oczywiście będziemy musieli wykorzystywać słabe strony defensywy naszych rywali. Dla przykładu: Jeśli przeciwnik będzie zostawiał miejsce za linią obrony stosując np. wysoki pressing, będziemy wykorzystywać długie podania skierowane w tę przestrzeń. Tak jak jednak wspominałem, chciałbym zostawić też swoim piłkarzom trochę swobody i nie zmuszać ich do grania w jeden słuszny sposób. Jak tego dokonać? Szukając alternatyw, czyli wykorzystując całą szerokość i długość boiska. Tak jak w moim ukochanym boksie - dobry pięściarz skupia swoje ataki na wielu płaszczyznach i swoją nieprzewidywalnością powoduje niepewność i konfuzję rywala. Podsumowując - celem ofensywy ma być zróżnicowany atak, w idealnym scenariuszu zakończony sytuacją bramkową. Jak wszystko to przelać do kreatora taktycznego nie klikając jednego z domyślnych presetów? Nie, nie tak Tworząc nasz system gry, który jak już wcześniej napisałem ma być elastyczny, musimy być przygotowany na różne scenariusze wynikające z ze stylu gry rywali, jak i z sytuacji na boisku - inaczej gra się bowiem przeciwko komuś, kto atakuje, a inaczej przeciwko komuś kto broni. Inaczej "goni" się wynik, a inaczej "zabija" mecz. Wszystkie te warianty jednak będą miały kilka cech wspólnych wynikających z celów mojego systemu opisanych powyżej - niwelowanie "łatwych" piłek przeciwnika zagrywanych za linię obrony i wykorzystanie całej szerokości i długości boiska. WARIANT I (MELLOW) Wariant pierwszy to nasz wytrych bezpieczeństwa, który zawiera wszystkie elementy naszej strategii. Balanced będzie najniższą mentalnością jakiej będziemy używać - chcę bowiem, żeby moi zawodnicy podejmowali pewne ryzyko w swoich działaniach. Pamiętajmy, że moim zadaniem jest doprowadzenie ich do final third, później mogą decydować sami. Chcemy mieć proaktywną defensywę (higher line of engagement) uniemożliwiającą przeciwnikowi proste rozegranie piłki (more urgent, get stuck in, use tighter marking). W ofensywie chcemy wykorzystywać wszystkie sektory boiska (more direct passing, wide, pass into space) i jednocześnie nie pozbywać się zbyt łatwo piłki (work ball into box, play out of defence). Jeśli miałbym użyć analogii bokserskiej - używać go będziemy do wyczucia naszego przeciwnika w pierwszych 2-3 rundach. WARIANT II (CONTROL) Drugi wariant używany będzie do, jak sama nazwa wskazuje, kontrolowania przez nas gry. Chcemy grać agresywniej (counter-press), dłużej utrzymywać się przy piłce (lower tempo), pozwolić sobie na nieco więcej swobody (be more expressive) i czasem spowolnić tempo gry, żeby pozwolić sobie na oddech (waste time sometimes). Używany będzie głównie na rywali grających pasywną defensywą, nieszczególnie zainteresowanych grą do przodu. WARIANT III (PRESS) Trzeci wariant wiąże się z chęcią wykorzystania każdego centymetra wolnej przestrzeni na boisku. More direct passing, higher tempo, counter i counter-press, wszystko to bardzo agresywne polecenia, które mają za zadanie jedno - rozbić defensywę rywala, nie pozwolić się jej ustawić i wykorzystać luki powstałe w momencie przejścia z ofensywy na defensywę naszych przeciwników. Grać tak będziemy głównie z przeciwnikami stosującymi wysoki pressing - tak żeby ominąć ich pressujących zawodników i wykorzystać przestrzeń za plecami obrony. Czyli będziemy atakować dokładnie tak, jak nie chcielibyśmy żeby robił to nasz rywal. WARIANT IV(HIGH GUARD) Wariant nr 4 to plan na mocnych przeciwników, grających agresywną i wysoką linią obrony. Zamierzamy bronić nisko (lower defensive line), bardzo agresywnie (extremely urgent), zdyscyplinowani (regroup, be more disciplined) i szukający każdej możliwej okazji do kontrataku (counter, more direct passing). WARIANT V (THUNDER) I na sam koniec ekstremalne rozwiązania, które będą stosowane jedynie przy scenariuszu, gdy wszystko inne już zawiodło, zostało nam niewiele czasu, a wynik jest niekorzystny. Chcemy znaleźć się jak najszybciej najbliżej bramki i poddać obronę jak największej presji licząc na to, że jakiś strzał rozpaczy znajdzie miejsce w bramce przeciwnika. To byłoby na tyle. Jak widzicie powyżej, zanim jeszcze zdecydowałem się na wybór jakiejkolwiek formacji, postanowiłem jak mój zespół będzie się prezentował, biorąc pod uwagę różne scenariusze przebiegu gry i polecam zrobić to każdemu PS Pamiętajcie, że wszystkie powyższe to tylko moja wizja gry. W piłkę nożną (i FM) można grać na wiele różnych sposobów i żaden z nich nie jest najlepszy.

Na Discordzie długo byłem kojarzony z uwielbieniem do jednej, dosyć niecodziennej, opcji taktycznej. Mowa o asymetrii. Jakkolwiek zgadzam się, że asymetrię jak najbardziej można osiągnąć rolami (pozdro @verlee) to zawsze lubiłem taktyki, które świadomie odpuszczały jeden sektor boiska by wykorzystać przewagę w kontrach. Holy Trinity składałem bardzo długo, największy problem miałem ze znalezieniem odpowiednich zawodników, ale o tym zaraz. Najpierw o inspiracji. Moim ukochanym od wielu lat zespołem jest Manchester United i tym samym ukochanym trenerem jest oczywiście SAF. Ferguson miał wiele świetnych drużyn, ale najlepsza którą udało mi się oglądać to było United z lat 06-09 z uwzględnieniem niesamowitego sezonu 2007/08. Jakkolwiek oryginalne Holy Trinity to dla każdego fana United Charlton, Law i Best to dla wielu młodszych także atak z sezonu 2007/08 może uchodzić za równie święty. Ronaldo, Rooney i Tevez. Jeden z bardziej wszechstronnych ataków w historii futbolu. Nie będę twierdził, że udało mi się w pełni odwzorować taktykę Fergusona z tamtego sezonu, ale myślę że ciężko byłoby się bardziej zbliżyć. Jednocześnie zaznaczam, że ta taktyka wymaga bardzo, bardzo dopasowanych piłkarzy, więc niekoniecznie zadziała w wielu ekipach. Niemniej jednak zachęcam do testowania i opisywania wyników. Za inspiracje posłużyło mi sporo materiałów. Oczywiście analiza w wykonaniu TIFO: A także filmiki z niesamowitego kanału (mocno polecam) czyli Football Made Simple: Zaś same bramki genialnego trio możecie zobaczyć choćby tutaj: Wróćmy więc do samej taktyki. W analizie skupię się najpierw na formacji, następnie na poleceniach, potem na rolach. Formacja Zacząłem od ustawienia drużyny w podobnej formacji jaką widzicie na screenie powyżej, jedynie przesunąłem pomocników z pozycji CM na DM. Carrick i Scholes (jako najczęstszy wybór Fergusona) grali bowiem zazwyczaj dosyć głęboko, często ustawiając się niedaleko środkowych obrońców United. Jednakże by w pełni oddać rolę Scholesa musiałem go dać wyżej żeby miał zwyczajnie bliżej do bramki, zaś po eksperymentach z drugim środkowym pomocnikiem musiałem postawić na rolę CAR. Dlaczego? Bo grałem dosyć staromodnym, niskim blokiem obronnym, a do tego odpuszczałem jedną strefę przez "rolę Ronaldo". Jak zobaczycie analizy to Carrickowi bliżej było do DLP ewentualnie HB. Jednakże rola CAR jest tak wszechstronna, że odpowiedni zawodnik z odpowiednimi PPMami potrafi się do niej zbliżyć. Pozycja AML była konieczna, Ronaldo zawsze był opcją na długą piłkę lub szybką kontrę i w bardzo niewielu meczach ustawiał się niżej. Polecenia drużynowe Mentalność Attacking - tu sprawa jest prosta. Mimo grania z niskim blokiem defensywnym United Fergusona nigdy nie musiało słyszeć z trybun Old Trafford "Attack, attack, attack!" bo zwyczajnie uwielbiało to robić. More Direct Passing - ponownie bez zaskoczenia. Była to drużyna, która choć potrafiła grać różnie to głównie stawiała na bezpośredniość i szybkość. Be More Expressive - jak masz tak utalentowanych piłkarzy to nie można im nie pozwolić na wolność Pass into Space - ponownie chodziło o szybkość, bezpośredniość i ruch bez piłki. Much higher tempo - jeżeli kogoś to dziwi to niech zobaczy parę akcji z tego sezonu, szczerze polecam zwłaszcza kompilacje z kontrami. Extremely wide - jak to w United gra skrzydłami była bardzo ważna, do tego to polecenie dawało ofensywnie ustawionym zawodnikom sporo miejsca na zaczynanie rajdów Distribute quickly - VdS miał wyśmienity wyrzut, do tego świetnie grał nogami. Ba, był przecież protoplastą bramkarza - libero, tak popularnej obecnie roli. Counter - samo wyjaśniające się, mam nadzieję ? Regroup - nie były to czasy counterpressu i choć United potrafiło to robić to przy dosyć agresywnych i bezpośrednich atakach ważne było by wrócić do kształtu, który pozwalał się wybronić. Dodatkowo SAF pozwalał rywalom atakować, wierzył bowiem w umiejętności i atletyzm swoich zawodników. Lower line of egnagement - jak pisałem wcześniej United z tego okresu miało najlepszą defensywę na świecie i bardzo chętnie zapraszało rywali bliżej swojego pola karnego by w odpowiednim momencie przejąć piłkę i bezlitośnie skontrować. Stay on feet - po co agresywnie grać jeśli masz wybitnych obrońców? Use Tighter marking - choć nie było gegenpressu to United jak przychodziło do zagrożenia to często kryło krótko rywali. Role SK (D) - Van der Sar był nie tylko jednym z lepszych bramkarzy w historii, ale też jednym z pierwszych bramkarzy - libero. FB (D)x 2/ewentualnie WB (S) po lewej stronie. Udział obrońców w atakach United był mocno stonowany. Przykładowo - jeżeli na DR grał Wes Brown jego udział w ofensywnie był dosyć rzadki, zwłaszcza jeśli CR grał po prawej stronie boiska. To, z kolei pozwalało lewej stronie (Evra) być bardziej ofensywną. W tej taktyce na bokach defensywy opierałem się raczej na rolach (D), co nie znaczyło, że nie brali oni udział w konstruowaniu akcji. NCB Stopper + NCB Cover - mogę się mylić ale duet ról stopper & cover w FMie był inspirowany między innymi duetem Vidic - Ferdinand. Więc i tu musiało być podobnie W (S) z poleceniami Take more risks, get further forward i roam from position. To tzw Rola Giggsa czyli skrzydłowy z zadaniami reżyserii. Jako, że miałem najlepszego skrzydłowego na świecie: to postanowiłem mu powierzyć rolę Giggsa. Giggs w 2007/08 był już dosyć niemłody i jego roli bliżej było do IW, ale mimo poszukiwań nie udało mi się znaleźć zawodnika, który by potrafił grać na skrzydle i jednocześnie reżyserować grę. Postanowiłem więc trochę do tego dostosować obecny stan posiadania i Nkosi odgrywał rolę...Complete Wingera ? RPM (S) czyli rola Scholesa. O ile Scholes nie był może niesamowicie dynamiczny w tym momencie kariery to zawsze potrafił się świetnie ustawić by przejąć piłkę czy oddać strzał. Rola RPM pozwala na zbliżenie się do gry Scholesa z tamtego okresu. CAR - jedyna bardzo wyraźna różnica w stosunku do United to właśnie ta rola. Jak wspominałem wyżej z Carricka był bliżej DLP (D), a pewnie najlepiej HB. Zawodnik, który był odpowiedzialny za przekazywanie w odpowiednim tempie piłki do reszty zawodników. Głęboki organizator. CAR to rola mocno wszędobylska i daleka od tego co robił Carrick w tamtych latach. Jednocześnie CAR to wyśmienity łatacz dziur. Jeżeli damy tam zawodnika, który ma dobre mentale to zobaczymy jak przejmuje wiele wybitych, zapodzianych piłek. A siłą Carricka od zawsze było świetne ustawianie się. Dodatkowo - mamy teorię, że FM 20 trochę OPuje granie wysoką linią i oddawanie strzałów zza pola karnego. Na początku eksperymentów używałem tu innych ról, między innymi HB czy DLP (D) i niestety nigdy nie miałem gwarancji defensywnej po tej stronie boiska. Zawodnik w roli CAR, z odpowiednimi PPMami spełnił się tu wyśmienicie. IF (A) no i mamy początek Świę†ej Trójcy czyli rola Ronaldo. Że Ronaldo był IFem w tym okresie to chyba nikt nie ma wątpliwości. Jednocześnie dostał ode mnie polecenia Roam from positon oraz shoot more often bo udało mi się mieć zawodnika profilem mocno zbliżonym do Portugalczyka, co ciekawe też piłkarza z tego kraju. CF oraz DLF - tu dochodzimy do kolejnej kontrowersji. O ile rola Ronaldo jest dosyć jasna to konia z rzędem temu, który ze 100% pewnością określi role Rooneya i Teveza. W moim odczuciu najbliżej było temu do CF (S), którą pełnił Rooney (jest roaming, jest move into channels, jest take more risks) oraz rola DLF (S) czyli rola Teveza. Swojemu "Tevezowi" dodałem polecenia Roam from position (wiadomo) oraz Stay wider, a to głównie dlatego, że chciałem by robił miejsce pozostałej dwójce i wychodziło to rewelacyjnie. Dodatkowo opiszę rolę "zadaniowe" jakich czasem używałem w poszczególnych spotkaniach (podobnie jak SAF w tamtym czasie) Na prawym skrzydle wystawiałem czasem DW (S) w roli mojego Parka. Jeżeli uznałem, że potrzebuje dodatkowego zabezpieczenia na skrzydle wstawiałem tam zawodnika, który pełnił rolę Koreańczyka. Na środku ataku zamiast CF wystawiałem swojego "Sahe" - Adama Campbella, który jako AF potrafił wejść w późniejszej części meczu i męczyć rywali swoją szybkością. Miałem też "Hargreavesa", który pełnił rolę awaryjnego DRa/def poma i bocznego pomocnika. Dodatkowa rzeczy, na którą bym zwrócił uwagę to fakt, że praktycznie każdy mój zawodnik (nawet ofensywni) miał bardzo wysokie (15+) atrybuty kojarzone mocno defensywnie jak - Anticipation - Bravery - Positioning - Teamwork - Workrate Które były bardzo potrzebne w fazie defensywnej Tą taktyką wygrałem w ciągu 4 lat: Ligę Europy x1 (obejmowałem United gdy poprzedni sezon zakończyli na 7 miejscu) Premier League x3 Carabao x1 Ligę Mistrzów x2 FA Cup x1 I w ostatnim sezonie The Treble. Poniżej podaje statystyki z najlepszego sezonu piłkarzy, którzy grali na pozycjach Świętej Trójcy. Ruben Furtado - CR Dylan Moody - Rooney Luan Ribeiro - Tevez Adam Campbell - Saha Dylan Hackney - zmiennik Furtado Tą taktyką zagrałem też najlepszy, ofensywnie, sezon w Journeymanie: Holy Trinity.fmf